З-за слабага ўнутранага спажывання мясцовыя вытворцы сталі накіроўваюць лішкі на неабароненыя экспартныя рынкі
Кітайскія металургі ў першым паўгоддзі 2024 года значна павялічылі экспарт сталі на 24% у параўнанні са студзенем-чэрвенем 2023 года (да 53,4 млн тон). Мясцовыя вытворцы спрабуюць знайсці рынкі збыту сваёй прадукцыі, пакутуючы ад нізкага ўнутранага попыту і зніжэння прыбыткаў. У той жа час кітайскія кампаніі сутыкаюцца з праблемамі на экспартных рынках з-за ўвядзення ахоўных мер, накіраваных на абмежаванне кітайскага імпарту. Гэтыя фактары ствараюць складаныя ўмовы для развіцця металургічнай прамысловасці Кітая, якой неабходна адаптавацца да новых рэалій як унутры краіны, так і на сусветным узроўні.
Рэзкі рост экспарту сталі з Кітая пачаўся ў 2021 годзе, калі мясцовыя ўлады ўзмацнілі падтрымку металургічнай прамысловасці ў адказ на пандэмію COVID-19. У 2021-2022 гадах экспарт захаваўся на ўзроўні 66-67 млн т у год дзякуючы стабільнаму ўнутранаму попыту з боку будаўнічай сферы. Аднак у 2023 годзе будаўніцтва ў краіне значна замарудзілася, рэзка ўпала спажыванне сталі, што прывяло да павелічэння экспарту больш чым на 34% г/г – да 90,3 млн тон.
Эксперты мяркуюць, што ў 2024 годзе пастаўкі кітайскай сталі за мяжу зноў вырастуць як мінімум на 27% г/г, перавысіўшы рэкордныя 110 мільёнаў тон, якія назіраліся ў 2015 годзе.
Па стане на красавік 2024 года, па дадзеных Global Energy Monitor, магутнасці па вытворчасці сталі ў Кітаі ацэньваліся ў 1,074 мільярда тон у год у параўнанні з 1,112 мільярда тон у сакавіку 2023 года. У той жа час у першым паўгоддзі вытворчасць сталі ў краіны знізіўся на 1,1% г/г – да 530,57 млн тон. Аднак тэмпы зніжэння існуючых магутнасцяў і вытворчасці сталі па-ранейшаму не перавышаюць тэмпы зніжэння відавочнага спажывання, якое за 6 месяцаў знізілася на 3,3% г/г да 480,79 млн тон.
Нягледзячы на слабасць унутранага попыту, кітайскія металургі не спяшаюцца скарачаць вытворчыя магутнасці, што прыводзіць да празмернага экспарту і падзення коштаў на сталь. Гэта, у сваю чаргу, стварае сур'ёзныя праблемы для вытворцаў сталі ў многіх краінах, у тым ліку ў Еўрасаюзе, куды толькі за першыя пяць месяцаў 2024 года з Кітая было экспартавана 1,39 мільёна тон сталі (-10,3% г/г). Нягледзячы на тое, што гэты паказчык зніжаецца ў параўнанні з аналагічным перыядам мінулага года, кітайская прадукцыя па-ранейшаму паступае на рынак ЕС у вялікіх аб'ёмах, абыходзячы існуючыя квоты і абмежаванні праз рынкі Егіпта, Індыі, Японіі і В'етнама, якія значна павялічылі імпарт адпаведных тавараў у апошнія перыяды.
«Каб не скарачаць вытворчасць, кітайскія сталеліцейныя прадпрыемствы могуць дазволіць сабе некаторы час працаваць са стратамі. Яны шукаюць спосабы прадаць сваю прадукцыю. Надзеі на тое, што ў Кітаі будзе спажывацца больш сталі, не апраўдаліся, бо не было ўведзена эфектыўных мер падтрымкі будаўніцтва. У выніку мы бачым, што ўсё больш сталі з Кітая пастаўляецца на знешнія рынкі», - сказаў аналітык GMK Center Андрэй Глушчанка.
Усё больш краін, якія сутыкаюцца з наплывам імпарту з Кітая, спрабуюць абараніць айчынных вытворцаў, ужываючы розныя абмежаванні. Колькасць антыдэмпінгавых расследаванняў ва ўсім свеце павялічылася з пяці ў 2023 годзе, тры з якіх тычыліся кітайскіх тавараў, да 14, распачатых у 2024 годзе (па стане на пачатак ліпеня), дзесяць з якіх датычыліся Кітая. Гэтая лічба па-ранейшаму нізкая ў параўнанні з 39 выпадкамі ў 2015 і 2016 гадах, у перыяд, калі на фоне рэзкага росту кітайскага экспарту быў створаны Глабальны форум па залішніх магутнасцях у сталі (GFSEC).
8 жніўня 2024 года Еўрапейская камісія абвясціла аб пачатку антыдэмпінгавага расследавання імпарту некаторых відаў гарачакачанай сталёвай прадукцыі з Егіпта, Індыі, Японіі і В'етнама.
На фоне росту ціску на сусветныя рынкі з-за празмернага экспарту кітайскай сталі і ўзмацнення ахоўных мер з боку іншых краін Кітай вымушаны шукаць новыя падыходы для стабілізацыі сітуацыі. Працяг экспансіі на экспартных рынках без уліку глабальнай канкурэнцыі можа прывесці да далейшай эскалацыі канфліктаў і новых абмежаванняў. У доўгатэрміновай перспектыве гэта можа негатыўна адбіцца на сталеліцейнай прамысловасці Кітая, што падкрэслівае неабходнасць пошуку больш збалансаванай стратэгіі развіцця і супрацоўніцтва на міжнародным узроўні.
Час публікацыі: 15 жніўня 2024 г
